توسعه زیرساخت های قم چشم‌انتظار نگاه ملی/بررسی دورنمایی از بودجه زیارت و چگونگی تزریق آن
.jpg)
به گزارش شهرنیوز، مهم‌ترین شهرهای مذهبی کشور مشهد و قم هستند مشهد الرضا در دل خود بارگاه حضرت امام هشتم (ع) را جای داده و قم متبرک به بارگاه کریمه اهل‌بیت حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران است اما در کشور چند حرم مهم دیگری هم وجود دارد که هرکدام از نظر مذهبی دارای اهمیت است وجود حرم شاهچراغ (ع) بارگاه فرزند امام هفتم در شیراز و حرم حضرت شاه عبدالعظیم (ع) در شهر ری تهران باعث شده این دو شهر هم مقصدی برای زیارت تبدیل شود.
در شهر قم مناسبت‌های دینی مانند جشن‌های نیمه شعبان که با محوریت مسجد مقدس جمکران برگزار و زائران داخلی و خارجی بی‌شماری به قم سفر می‌کنند.
ولادت حضرت معصومه(س) و وفات ایشان و ماه‌های محرم و صفر به‌ویژه اواخر ماه صفر که این شهر به‌عنوان عمود نخست برای پذیرایی از آن دسته زائران حسینی که از قم تردد کرده تا در پیاده‌روی اربعین شرکت کنند. این مناسبت‌ها که به همراه خود زائرانی با حجم بسیار بالایی در قم تردد و اسکان داده می‌شوند امکانات و بودجه استانی جوابگو نیست و نیاز به ردیف بودجه اختصاصی که از آن به «بودجه زیارت» تعبیر می‌شود بیشتر محسوس می‌شود.
آشنایی با وضعیت دیروز و امروز بودجه زیارت
در سال ۸۸ و هم‌زمان با اعلام مشهد به‌عنوان «پایتخت معنوی ایران» در جلسه هیئت دولت به ریاست محمود احمدی‌نژاد، در زمان دولت دهم مقرر شد جهت گسترش و توسعه زیرساخت‌های زیارت طی برنامه پنجم توسعه، مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان با عنوان بودجه زیارت اختصاص یابد که کارگروهی به نام کارگروه زیارت تشکیل و دبیرخانه آن‌هم در مشهد مستقر شد.
پس‌ازآن قرار شد بودجه زیارت به سه استان خراسان رضوی، قم و فارس به دلیل وجود حرم امام رضا(ع)، حضرت معصومه(س) و شاهچراغ اختصاص یابد.
دولت دوازدهم به بهانه اینکه این بودجه ناچیز نتوانسته کمک کار شهرهای زیارتی باشد کاملاً از بودجه حذف کرد. با حذف بودجه زیارت از لایحه قانون برنامه‌وبودجه در سال ۹۹ ترتیبی اتخاذ کرد تا دیگر مطالبه برای دریافت این بودجه وجود نداشته باشد.
اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم دوباره اختصاص این بودجه در کانون توجه قرار گرفت و بعد از پیگیری‌های صورت گرفته بودجه‌ای برای شهرهای مذهبی در نظر گرفته شد و در نهایت شهر ری هم در جدول شهرهای زیارتی قرار گرفت.
برای کلان‌شهری مانند قم که بعد از دوران بحران کرونا از مقاصد مهم گردشگری مذهبی به شمار رفته و در و طول سال میزبان گردشگران ایرانی و خارجی است با امکانات اندک اقامتی و زیرساختی خود چشم‌انتظار نگاه ملی دولت است تا بتواند خدمات مطلوبی را برای زائران خود ارائه کند.
منطقه جمکران به یک شهرک زیارتی تبدیل می‌شود
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور در سفر خود در نیمه شعبان سال ۱۴۰۱ با اشاره به ایجاد یک شهرک زیارتی در جمکران می‌گوید: برنامه داریم تا منطقه جمکران به یک شهرک مذهبی و زیارتی تبدیل و همه امکانات مورد نیاز برای حضور زائران فراهم شود.
برگزاری باشکوه و گسترده مراسم نیمه شعبان حائز اهمیت است که در راستای برگزاری این مراسم تلاش داریم تا از تجربه ستاد اربعین برای ارائه خدمات بهتر به زائران نیمه شعبان استفاده کنیم.
حال با پیگیری‌های دولت سیزدهم و با توجه به تأکید مقام معظم رهبری و شخص رئیس‌جمهور برای ارائه سفرهای زیارتی ارزان‌قیمت اختصاص ردیف بودجه زیارتی برای شهرهای زیارتی ازجمله قم بیشتر باید تمرکز شود .
توجه دولت سیزدهم به بودجه زیارت
معاون امور اجتماعی، فرهنگی و زیارت استانداری قم در گفت‌وگویی در ارتباط با بودجه زیارت و وضعیت آن می‌گوید: بودجه زیارت که در دولت قبلی کاملاً از بودجه حذف‌شده بود با پیگیری دولت سیزدهم دوباره اختصاص یافت در سفر رئیس‌جمهور به قم مهم‌ترین درخواستی که شد در نظر گرفتن شهرهای زیارتی در کارگروه ملی زیارت بود که طی مکاتباتی که استاندار وقت شاهچراغی و معاونان داشتند بازنگری‌هایی در ساختار کارگروه ایجاد شد و اختیاراتی به هیات وزیران داده شد که در غیاب رئیس‌جمهور معاون اول ریس جمهور در جلسات حضور دارد.
ابوالقاسم مقیمی می‌افزاید: برای اولین بار و بعد سال‌ها در اسفند سال گذشته ۲۰۰ میلیارد تومان بودجه برای شهرهای زیارتی مشهد،قم،شیراز و ری اختصاص پیدا کرد که مبلغ ۶۰ میلیارد تومان آن به استان قم اختصاص یافت . اختصاص دادن بودجه زیارت غیر از مشهد به دیگر شهرهای زیارتی اتفاقات خوبی که رقم خورد و شهر ری هم در ردیف شهرهای زیارتی قرار گرفت. مصوبات کارگروه ملی زیارت از طریق دبیرخانه که در مشهد محفوظ مانده اما مصوبات از طریق سخنگوی دولت ابلاغ می‌شود.
بودجه‌ای اندک در برابر نیازهای بسیار
معاون امور اجتماعی،فرهنگی و زیارت استانداری قم در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با اشاره به اندک بودن بودجه زیارت برای قم بیان می‌کند: این بودجه ماهیت آن زیارتی و زیرساختی نیست با سازمان برنامه‌وبودجه در حال رایزنی هستیم که خرده پروژه‌هایی که برای تسهیل در امر زیارت شکل گرفته هزینه شود.
مقیمی عنوان می‌کند: این بودجه ماهیت زیرساختی و زیارتی ندارد بودجه‌ای اندک که در حال حاضر با هم‌فکری با حرم مطهر و شهرداری سرفصل‌هایی تهیه‌شده و با سازمان برنامه‌وبودجه هماهنگ هستیم تا خرده پروژه‌هایی که برای تسهیل زیارت است شکل گیرد.
ردیف بودجه۶۰ میلیاردی در حوزه خدمات زائر در حال پیگیری است تا اختصاص یابد اگر از ردیف بودجه زیارتی صحبتی به میان می‌آید ردیف بودجه حوزه تخصصی امور زائرین است وبر حسب ظرفیت دیگر دستگاه‌ها ممکن است اعتباراتی از این بودجه به آن‌ها اختصاص یابد.
ساماندهی امور زائرین ماهیت بودجه زیارت
نظر به سوابق معاون توسعه و مدیریت منابع استانداری قم که روزگاری در معاونت امور زائرین استانداری فعالیت مدیریتی داشته ، درباره فلسفه بودجه زیارتی بیان می‌کند: موضوع شهرهای زیارتی از زمان دولت دهم مورد توجه ویژه قرار گرفت و در قانون برنامه پنجم برای این موضوع پیش‌بینی‌هایی انجام شد؛ در ماده ۱۲ قانون برنامه پنجم توسعه صراحتاً برای تقویت موضوع زیارت آمده بود که دولت به منظور تعمیق ارزش‌ها، باورها و فرهنگ مبتنی بر هویت اسلامی و ترویج سیره و سنت اهل‌بیت علیهم‌السلام و استفاده بهینه از ظرفیت معنوی اماکن زیارتی به‌ویژه در شهرهای مقدس مشهد، قم و شیراز اقداماتی را انجام دهد.
سید مهدی قریشی می‌افزاید: شناسایی دقیق نیازها و مشکلات زائرین، برنامه‌ریزی و تدوین ساز و کارهای لازم جهت ساماندهی امور زائرین و تأمین زیرساخت‌های لازم از طریق حمایت از شهرداری‌ها و بخش‌های غیردولتی، توسعه امکانات، فعالیت‌های فرهنگی و خدمات زیارتی در قطب‌های زیارتی و گردشگری مذهبی و فراهم نمودن زمینه زیارت مطلوب و اجرای پروژه‌های زیربنایی مورد نیاز در قالب بودجه‌های سنواتی را می‌توان ازجمله این اقدامات برشمرد که به ایجاد معاونت امور زائرین در شهرهای مذهبی کشور ختم شد.
معاون توسعه و مدیریت منابع استانداری قم در ادامه گفت‌وگوی خود با اشاره به عزم دولت سیزدهم برای تخصیص بودجه زیارتی با توجه به ظرفیت‌های بالایی که قم در حوزه زیارت و گردشگری مذهبی دارد بیان می‌کند: در دولت سیزدهم با رویکرد جدید آقای رئیسی و توجه به مقوله زیارت دوباره فعال و تشکیل جلسه داد و البته این بار در تخصیص بودجه به قم توجه ویژه‌ای شد و با توجه به پیگیری‌های انجام‌شده نوید اتفاقات بهتری را شاهد هستیم.
قریشی با اشاره به اهمیت این بودجه برای کلان‌شهر قم می‌افزاید: درهرصورت باتوجه به زائرپذیر بودن قم باید از ظرفیت‌های قانونی ازجمله قانون برنامه توسعه استفاده نماییم و هم به لحاظ زیرساخت‌ها و هم امور فرهنگی و خدمات زیارتی استان را تقویت نماییم. در حال حاضر زیرساخت‌های اقامتی استان قم تکافوی نیازهای زائرین را نمی‌دهد و علاوه بر ساخت هتل‌ها نیازمند برخی اماکن اقامتی ارزان‌قیمت برای استفاده بخش عمده‌ای از زائران هستیم.
این مسئول که در گذشته در معاونت امور زائرین استانداری قم فعالیت‌های داشته و سال‌ها دبیر ستاد تسهیلات زائرین بوده در ادامه می‌گوید: الان که قانون برنامه هفتم در حال بررسی و تصویب در مجلس شورای اسلامی است لازم است که موضوع زیارت دوباره مورد توجه قرار گیرد و علاوه بر تکرار موارد مندرج در قانون برنامه پنجم و ششم این بار با نگاه ویژه مفاد قانونی مورد نیاز حوزه زیارت تقویت شود. همه این‌ها را می‌توان با استفاده از ظرفیت قانونی ایجاد شده در برنامه توسعه مرتفع نمود.
معاون توسعه و مدیریت منابع استانداری قم با اشاره به تأکید رهبری و شخص رئیس‌جمهور بر افزایش سفرهای ارزان‌قیمت می‌گوید: هم رهبر معظم انقلاب و هم رئیس‌جمهور بارها بر زیارت آسان و خدمت‌رسانی به زائران تأکید داشته‌اند و برای این منظور استفاده از بودجه‌های استانی و منابع محلی به‌هیچ‌عنوان پاسخگوی نیازها نبوده و معمولاً در بودجه‌های سنواتی هم‌چنین برنامه‌ها قرار نمی‌گیرد و چنانچه در قانون برنامه ۵ ساله توسعه گنجانده شود می‌توان امیدوار بود که مبتنی بر آن بتوان اعتباراتی را برای استان دریافت نمود و شاهد رشد و توسعه زیرساخت‌ها و نیازهای خدماتی و فرهنگی حوزه زیارت باشیم.
سهم «هیچ» شهرداری قم از بودجه زیارتی کشور
سید مرتضی سقائیان نژاد چندی پیش در جلسه شورای اسلامی شهر قم با اشاره به اینکه شهر قم در تمام طول سال مناسبت‌هایی را با حضور وسیع زائران برگزار می‌کند اظهار داشت: از این نظر شهر قم را می‌توان با شهر مشهد مقایسه کرد که به‌طور دائم در حال برگزاری مراسم مذهبی است.
وی با بیان اینکه در بودجه کشور برای شهرهای زیارتی سهمی دیده‌شده است افزود: در حال حاضر سهم قم از این بودجه ۶۰ میلیارد تومان است، اما برای شهرداری سهمیه‌ای دیده نشده است.
شهردار قم تصریح کرد: با توجه به اینکه در بیشتر مناسبت‌ها شهرداری در میدان است، باید بخشی از این بودجه به شهرداری اختصاص داده شود که از اعضای شورای اسلامی شهر قم درخواست داریم این مسئله را مطالبه کنند.
انتهای پیام/103
