نهضت ساخت پارکینگ‌های عمومی
در شرایط امروزی زیست شهری، پارکینگ ازجمله موضوعاتی است که اقشار مختلف شهروندان به آن نیازی اساسی دارند. تسری این موضوع برای اکثریت شهروندان باعث شده تا برخی ناآرامی‌هایی درزمینهٔ ترافیک ذیل موضوع اصلی حمل‌ونقل شهری به وجود بیاید و شهروندان شهرهای مختلف کشور به‌ویژه ساکنین کلان‌شهرها را با مشکلات متعددی روبرو کند.
امری که در سال‌های اخیر به‌واسطه برخی سیاست‌های کلی ازجمله افزایش تولید و فروش وسایل نقلیه شخصی باعث شده تا شهر قم نیز به شهرهایی که شهروندان آن مشکلات ترافیکی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و مدت‌زمانی در طول شبانه‌روز را در ترافیک سپری می‌کنند اضافه شود.
مشکل پارکینگ عمدتاً در کانون‌های خدماتی شهرها ازجمله هسته مرکزی یا مراکز، محلات تجاری و بافت اقتصادی شهر ظهور پیدا می‌کند، هرچند با توجه به گسترش شهر در سال‌های اخیر و با ایجاد مراکز مختلف خرید و ارائه خدمات مختلف به شهروندان نظیر مراکز پزشکی و درمانی یا اماکن تفریحی در نقاط مختلف شهر، شاهد وجود مشکل جای پارک برای خودروها هستیم.
نکته‌ای که از نگاه مجموعه مدیریت شهری نیز مغفول نمانده و برنامه‌ریزی‌هایی برای رفع این معضل در سال‌های اخیر در دستور کار قرارگرفته و به اجرا رسیده است. اصلی‌ترین راهبرد اجرایی در این زمینه الزام هرگونه ساخت‌وساز به تأمین پارکینگ‌های موردنیاز خود است، امری که در هنگام اخذ پروانه ساخت موردبررسی قرارگرفته و در ادامه فرآیند ساخت تا مرحله صدور پایان کار نیز مورد رصد و نظارت قرار می‌گیرد، از سال 1402 نیز با مصوبه شورای اسلامی شهر، تمهیداتی خاص برای تأمین پارکینگ در نظر گرفته شد تا ساختمان‌هایی که امکان تأمین پارکینگ را نداشته و تا قبل از آن صرفاً بهایی را از این بابت به‌عنوان کسر پارکینگ پرداخت می‌کردند، هزینه را در جهت ساخت پارکینگ‌هایی در فاصله‌های نزدیک با ملک خودپرداخت نمایند؛ این امر موجب شد تا با کارگزاری سازمان توسعه و عمران شهرداری قم و تحت محوریت معاونت حمل‌ونقل و ترافیک و همکاری معاونت معماری و شهرسازی، معاونت فنی و عمرانی، اداره کل درآمد و مجموعه مناطق هشتگانه، لکه‌های اختصاص پارکینگ در سطح شناسایی و با بازتعریف نقاط مستعد احداث پارکینگ، عملیات اجرایی آن آغاز شود.
البته پیش از راهکار و تصویب شورای اسلامی شهر، مجموعه شهرداری قم با توجه به نیاز شهر قم به پارکینگ، پروژه‌های متعددی را ذیل عنوان "نهضت ساخت پارکینگ‌های عمومی شهر" آغاز کرده بود و در پی اجرای پروژه‌های ساخت پارکینگ در محلات و مناطق مختلف شهر قم درآمده بود.
پارکینگ طبقاتی خیابان امام خمینی(ره) که عملیات اجرایی آن در شهریورماه 1401 آغازشده بود، اولین پروژه این نهضت بود که با ظرفیت 400 سلول و اعتبار اولیه 1350 میلیارد ریال اجرای آن در پروژه‌های معاونت فنی و عمرانی شهر دنبال می‌شد.
در مرحله بعدی نیز با توجه به نیاز محدوده مرکزی شهر قم و به‌ویژه بافت پیرامونی حرم مطهر، اجرای پروژه بزرگ میدان کریمه در ضلع شرقی حرم مطهر شامل مرکز بزرگ خدماتی و رفاهی زائرین و تأمین بیش از 1500 سلول پارکینگ از دیگر اقداماتی بود که با استفاده از ظرفیت سرمایه‌گذاری و تأمین منابع مالی پروژه به ارزش بیش از 28 هزار میلیارد ریال مراحل اجرایی خود را طی می‌کرد و از نیمه دوم سال 1402 عملیات اجرایی آن آغاز شد.
یکی دیگر از کانون‌های جمعیتی مستعد برای ساخت پارکینگ، بافت سنتی محلات قدیمی شهر قم در محدوده خیابان آیت‌الله طالقانی بود که شامل محلات امامزاده حمزه(ع)، مسجد جامع قم، بازار کهنه، میدان میوه و تره‌بار و فروشگاه و مراکز خرید متعدد این محدوده می‌شد و با طراحی یکی از فضاهای بسیار مناسبت و در اختیار این محدوده، عملیات طراحی و احداث این پارکینگ طبقاتی در بهمن‌ماه 1401 آغاز شد تا با اختصاص 1.112.000.000 میلیارد ریال، تأمین‌کننده نیاز پارکینگ شهروندان این محدوده اثرگذار شهر قم باشد.
تأمین جای پارک برای مراکز زیارتی نیز که از دغدغه‌های شهرداری به‌ویژه در محدوده امامزادگان شاخص شهر قم بود، مورد پیگیری قرار گرفت و نخستین آن‌ها در محدوده محله چهل‌اختران و امامزاده موسی مبرقع(ع) در طرح بازآفرینی این محله لحاظ شد و بااعتباری بالغ‌بر 500 میلیارد ریال بحث تملک و احداث آن با ظرفیت بیش از 80 خودرو سبک و سنگین به انجام رسید.
همچنین پارکینگ طبقاتی چارسو در مجموعه تجاری و خدماتی به همین نام که جزئی از پروژه‌های سرمایه‌گذاری شهرداری قم و با تأمین منابع مالی از سوی بخش خصوصی به اجرا رسیده بود، در سال 1402 مورد بهره‌برداری قرارگرفته و در تقاطع محور عمار یاسر با خیابان آیت‌الله طالقانی و در محدوده مرکزی شهر و بازار قم تأمین‌کننده تعداد 370 جای پارک خودرو شهروندان بود.
در ادامه این نهضت نیز مرحله طراحی پارکینگ میدان ارتش و پارکینگ بلوار امام موسی صدر به اتمام رسیده و عملیات اجرایی آن طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌گرفته در آینده‌ای نزدیک آغاز خواهد شد تا شمار پارکینگ‌های عمومی در حال احداث شهرداری قم به تعداد 7 پارکینگ برسد.
قطعاً گسترش تعداد پارکینگ‌های عمومی و سلول‌های پارک خودرو در سطح شهر از اموری است که با توجه به وضعیت فعلی، تا نقطه مطلوب فاصله زیادی دارد، اما همت و برنامه شهرداری قم برای رفع این معضل در شرایط مالی و اقتصادی فعلی و تداوم نهضت ساخت پارکینگ‌های عمومی، امری است قابل‌توجه که مستلزم همراهی و مساعدت بخش‌ها و دستگاه‌های مختلف بوده تا سرانجام به نتیجه برسد.
