در نظام حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران، شهرداریها با توجه به ساختار درآمد و هزینه به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی معرفی میشوند، امری که باعث شده تا شهرداریها با خودکفایی در اداره شهرها، خود در تأمین منابع و همچنین هزینهکرد آن فعالیت نمایند و در همین راستا، نیروی انسانی و ساختار اداری مختص به خود را داشته باشند.
فعالیت در حوزههای اداری، عملیاتی و امور تخصصی شهر که دامنه گستردهای را شامل میشود، میبایست در ساختاری کارآمد، متخصص و پویا تعریف شود تا علاوه بر توان اجرای پروژهها و برنامههای ریز و درشت، چابکی خود را در انجام مأموریتها نیز حفظ نماید.
تشکیلات اداری شهرداریها شامل ستادهای مدیریتی، معاونتهای تخصصی، مناطق، سازمانهای تابعه و مراکز تحت پوشش تماما در ذیل اهدافی واحد مأموریتهای مختلف شهری را دنبال میکنند.
در مقایسه ساختار سازمانی و تعداد نیروی انسانی شهرداری قم با دیگر شهرداریهای کشور، شاهد تعداد کمتری از نیروی انسانی و کوچکی ساختار اداری و تشکیلاتی هستیم، امری که با برنامهریزی درست و مدیریتی هوشمندانه به هیچ عنوان باعث نشده تا انجام و اجرای امور مختلف شهری با خللی مواجه شود و ساختار اداری کم حجم اما چابک و توانمند توانسته است علاوه بر کاهش هزینهها به ویژه در بخش جاری، اقدامات و دستاوردهای مناسبی را در حوزههای مختلف به انجام برساند.
شهرداری قم هماکنون در شهری به مساحت 13 میلیون متر مربع، با حضور بیش 1.3 میلیون نفر جمعیت شهری و همچنین سالانه بالغ بر 20 میلیون نفر زائر، با درجه 12 و وجود 6 معاونت، 8 منطقه شهری و 15 سازمان تخصصی امور مختلف شهری را در مأموریتها و وظایف خود دنبال میکند.
در این فصل از کتاب گزارش عملکرد سال 1402 شهرداری قم، نگاهی خواهیم داشت به ساختار اداری شهرداری قم و تغییراتی که در سطوح مدیریت عالی این شهرداری در طول این سال اتفاق افتاده است.